domenica 4 maggio 2014

CÒNTUSU - SU GATTU MARRODDI


"Su gattu marroddi" è il titolo del racconto scritto dai ragazzi di Riola che hanno partecipato - tramite la Biblioteca Comuale - al concorso letterario “Pabàriu” di Paulilatino vincendo il terzo premio speciale biblioteche.
Gli scrittori, tutti molto bravi, sono: Diego Carta, Fabio Mais, Mirko Tinti e Giancarlo Utzeri, con l’aiuto di Angela Maria Melis.
Il racconto è stato scritto in Lsc (Limba sarda comuna). A noi è piaciuto tradurlo in “arrioresu”.

                                                               ********

Custu esti su contu 'scrittu de is pitzocchéddusu de Arriora chi anti partetzipau, gratziasa a sa Biblioteca Comunali, a su cuncursu litteràriu “Pabàriu” de Paui, binchendi su tertzu prémiu ispetziali bibliotècasa. 
Is iscrittòrisi, tottu meda bràvusu, funti: Diegu Catta, Fabiu Maĩsi, Mircu Tinti e Giancarlu Utzeri, cũ s’azudu de Sannora Ànzila Maria Mèlisi.
Su contu esti 'stéttiu iscrittu me ĩ Lsc (Limba sarda comuna). A nosu s’esti pràcchiu a ddu furriai me ĩ  “arrioresu”




SU GATTU MARRODDI

Crammellĩa, ũa dii, fendi ũa passillada, bidi ca a pàbasa de domu sua ddui fìada ũa ghennighedda betza de linna afarratzada. Timmarosa dd’abéridi, ìntrada e agàttada ũa cassiedda antiga.
Abetta sa cassiedda, ‘ndi bògada ũa matzocca: “Ita esti custu mateddu?” nàrada, e àndada a innui esti sa mamma a si ddu pragontai.
Sa mamma ddi nàrada: “E cussu, innui dd’asi agattau? Torrancheddu a su postu suu!!!”.
Crammellĩa issàrasa tòrrada a pàbasa de domu po ‘nchi torrai a postu sa matzocca, ma comenti abéridi sa cassiedda bidi ca ddu esti ũ muncadori puru chi imboddiada ũ cuadernu betzu, nieddu cũ is òrusu arrubiusu, tottu scrittu a mãu. Dd’abéridi e incumìntzada a lezi…
Fìada su cuadernu de sa nonna, motta ĩ s’annu chi fiada nàssia issa.
Curiosa, sìghidi a lezi… agàttada ũa pàzina sinniada cũ d'ũa origa; dd’abéridi e bidi ũa lista de nominisi de zenti, cũ d'ũa data e ũ’arughi acanta.
Curiosa pèntzada: “E poita ddu esti cust’arughi?”.
A iscùsia de sa mamma, àndada a campusantu po bì chi custa zenti esti motta deadèrusu.
Comenti s’acàttada ca su chi adi lèziu ĩ su cuadernu esti sa beridadi ũ pagu si ‘nd’assìccada, ma sìghidi a ddu lezi atottu…
A da notti Crammellĩa bisiònada tottu custa zenti motta e ddi pàridi de ddus attobiai ĩ cammĩu aintr’e dii puru.
Ũa dii attòppada ũa fèmmia ‘etza, tottu bestia de nieddu, cũ d'ũ gattu nieddu avattu. Is cumpànzusu sùusu dda funti pighendi a bribba e funti tirendi a pedra a su gattu.  Custa fèmmia dda càstiada cricchendi azudu, ma Crammellĩa no si frìmmada ca tìmmidi chi no pìghinti a bribba a issa puru e s’inch’àndada.
Sa notti ddi bèssidi ĩ su sonnu cussa fèmmia chi criccàda s’azudu suu castiendidedda a ògusu de gattu; impari cũ issa ddui fìada tottu sa zenti motta de su cuadernu de sa nonna.


A manzãu, comenti abèridi sa ghenna, ‘ndi stùppada ũ gattu nieddu chi pàridi pròppiu cussu de sa fèmmia ‘etza, e incumìntzada a dda ponni infattu ĩ dònnia logu. Dda sìghidi fìntzasa a iscolla; dd’aspèttada e ‘ndi tòrrada cũ issa.
De sa dii, su gattu ddu pòttada sèmpiri avattu; issa ddu scàtzada e issu tòrrada.
Ũa dii, cuncodrendisì po andai a iscolla, comenti si castiada ĩ su sprigu, bidi a pàbasa de issa sa puba de cussa fèmmia betza chi dda castiada cũ is ògusu de su gattu. Tottu assustrada, si furriada a castiai e bidi su gattu. Si tòrrada a castiai ĩ su sprigu e bidi ca issa puru pòttada ògusu de gattu. Si põidi a tzerriai e arrìbada sa mamma.
Sa mamma cùrridi a innui esti issa e ddi pragòntada: “Ita t’esti sutzèdiu, poita sesi tzerriendi?”.
Crammellĩa pranghendi ddi còntada de su chi adi biu. Sa mamma ddi pragòntada comenti fìada cussa fèmmia, e issa ddi nàrada ca fìada betza, frunzia e tottu bestia de nieddu, cũ is ògusu bìdrisi e ũ neũ mannu in sa punta de su nasu.
Sa mamma, tottu impentzamentada, àndada a ũ cadassu e ‘ndi bògada fotografìasa e ddas ammòstada a Crammellĩa: fìanta i fotografìasa de sa nonna a betza. Issa dd’ìada sémpiri bia cũ sa facchi de pitzocca, ca puita s’arratrattu chi ddui fìada in cusĩa fìa cussu de sa nonna candu fiada zòvana.
Sa mamma ddi pragòntada: “Ita tottu asi agattau me ĩ sa cassiedda?”.  
Crammellĩa, ancora tottu sprammada, ca puita sa nonna fìada sa matessi fèmmia chi issa ìada biu me ĩ su sprigu, dd’arrispòndidi: “Asutta de su mateddu appu agattau ũ cuaderneddu nieddu imboddiau ĩ d'ũ muncadori…”; e sa mamma: “E tui, itta dd’asi abettu?”; e Crammellĩa abàrrada muda.
Sa mamma tòrrada a nai: “E sa matzocca, torrada a postu ‘nchi dd’asi?, e issa no arraspòndidi. E sa mamma: “Issàrasa appu cumprèndiu!!”.
Oh mà…” nàrada Crammellĩa “ddu esti puru ũ gattu nieddu chi esti sighendimì de sa dii chi appu biu deadèrusu a cussa tzia”. E sa mamma: “E poita, bia dd’asi?
Crammellĩa còntada su fattu a sa mamma e issa cumprèndidi ca sa nonna esti cricchendi cancũa cosa. Sa mamma ddi pragòntada: “E su cuadernu innui ddu tèĩsi?”. Issa ‘ndi ddu bògada de innui ddu tenìada cuau e impari si pòinti a ddu lezi.
Lezendi lezendi, ‘ndi bèssidi a pillu ca sa nonna fìada ũa acabadora, e Crammellĩa pragòntada a sa mamma: “E ita esti ũa acabadora?”.  A sa mamma tòccada ammarolla a si ddu nai: “S’acabadora fìada ũa fèmmia chi azudada sa zenti chi fìada mabàdia meda a morri, e sa matzocca ddi srebìada po cussu, po ddus agabai!!”.
Issa ‘spantada meda chèridi sighì a lezi su cuadernu. Ĩ s’ùrtima pàzina is urtimusu fuèddusu fìanta: “Sa dii chi custa matzocca ndi bèssidi de sa cassiedda, app’a mandai cancũu a ‘ndi dda pigai.
E chi ad’a essi?”, pragòntada Cramellĩa; “No ddu siu”, nàrada sa mamma, “No nàrada attru ĩ su cuadernu?”.
Mi pari ca no”, dd’arrispòndidi issa.
Ĩ su mentri de sa frõesta abetta ‘nd’ìntrada su gattu, si frìgada me is pèisi de Crammellĩa e castiada a sa mamma, miauendi artziada a susu de su lettu e affèrrada sa matzocca cũ sa bucca e si ‘nchi fùidi de pressi.

                                                                    
b.s. & g.l.

Nessun commento:

Posta un commento